Serial Zorro

ZORINA13

Najpopularniejszy pisarz międzywojnia.
Bohaterowie 'Znachora 'mają w naszej świadomości twarze Jerzego Bińczyckiego i Anny Dymnej. Filmy i seriale sprzed czterech dekad telewizje powtarzają regularnie ,w internecie łatwo też znaleźć kilka zachowanych ekranizacji powieści Dołegi-Mostowicza sprzed 1939 roku.
Na wiedzę o nim składały się trzy motywy; pobicie przez sanacyjną bojówkę za ubliżanie czci Piłsudskiego ,bajońskie honoraria oraz tajemnicze okoliczności śmierci w Kutnach na granicy z Rumunią.
Kilkanaście miesięcy po zamachu majowym jako czynnie występujący przeciwko sanacji publicysta został dla zastraszenia endeckiej opozycji porwany spod domu wuja i obity. Obdukcja wykazała dziewięć dużych guzów na głowie i zmiażdżenia palca ,śledztwu ukręcono łeb ,choć tropy prowadziły do konkretnych oficerów.
Żyjemy najwyraźniej w szczęśliwych czasach ,bo dziś Jakuba Żulczyka za rzekome znieważenie prezydenta nikt przynajmniej nie porywa.
Sam pisarz oddali się od endecji i drukować będzie z czasem w dziennikach związanych z sanacją.
On sam jako pisarz Tadeusz Dołęga -Mostowicz wystąpił także w 'Testamencie profesora Wilczura '-trzeciej filmowej części zapoczątkowanej Znachorem.

Kronikarz56

Osobiście nie popieram ataku na Dołęgę-Mostowicza, uważam to za karygodne, ale na swój sposób sanacja w ten sposób oddała mu przysługę, można powiedzieć. W końcu dzięki temu porzucił pisanie żałosnych artykulików do gazet endeckich i stał się sławnym pisarzem. Cieszy mnie też, że pisarz poszedł po rozum do głowy i zobaczył fałsz endecji i zmienił front. Nie wiem, czy był potem miłośnikiem sanacji, ale za to był genialnym krytykiem ogólnie polskiej polityki i polskich wad. Jego powieści są po prostu świetne i niektóre z nich powinny w końcu doczekać się ekranizacji. Jedne z nich bowiem doczekały się aż kilku ekranizacji, inne tylko jednej, a inne w ogóle. A szkoda, wszystkie powinny zostać zekranizowane.

Osobiście mam w swojej biblioteczce wszystkie siedemnaście powieści tego autora. Jesteś może ciekawa ich tytułów i o czym one opowiadają?

ZORINA13

Tak ,proszę opowiedzieć.
Podobnie jak u prekursorów romansów tajemnic ,wszelkie rodzinne sekrety i mistyfikacje są częstym szkicem powieściowym Dołęgi -Mostowicza. Mamy wiec podmianę niemowląt (Trzy serca ) ukrywanie prawdziwej płci spadkobiercy (Bracia Dalcz i Spółka ) utratę pamięci (Znachor ) ,nieznane ojcostwo (Ostatnia Brygada ).

Kronikarz56

To prawda. Mamy też problemy jak najbardziej aktualne dzisiaj jak bezrobocie, brak znalezienia pracy z powodu wyższego wykształcenia, chamstwo na najwyższych stanowiskach państwowych itd. A to tylko niektóre z problemów, które poruszał w swoich powieściach, bo jest ich znacznie więcej.

Z chęcią zrobię Ci zarys fabuły książek Dołęgi-Mostowicza. Wolisz każdą z osobna, czy wielki i długi artykuł o wszystkich po kolei?

ZORINA13

Jak ci wygodniej.
Dołęga -Mostowicz był chyba pierwszym tak nowoczesnym pisarzem polskim.
Pisarzem ,który znakomicie rozpoznał właściwości wyobraźni potencjalnych swoich czytelników ,charakter nowoczesnego rynku książki i innych mediów kultury.
Po zakończeniu wojny wobec zubożenia rodziny ,na którą nie mógł już zarabiać tracący wzrok ojciec ,niedokształcony Tadeusz szukał jakieś pracy umysłowej w Warszawie ,lądując jednak jako tragarz przy nadwiślańskich barkach. Wtedy poznał domy noclegowe dla bezdomnych ,które detalicznie opisał później w powieści 'Doktor Murek zredukowany '.

Kronikarz56

A to ciekawostka, naprawdę interesująca. A więc może będę wspominał o powieściach po kolei. Tak chyba będzie łatwiej. I będzie można dłużej poprowadzić temat.

"ZNACHOR" - chyba najsłynniejsza powieść Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. Opowieść o słynnym chirurgu, Rafale Wilczurze, którego w rocznicę ślubu porzuca żona, zabierając ze sobą córeczkę. Zrozpaczony Wilczur upija się w knajpie z pijaczkiem filozofem Samuelem Obiedzińskim, a potem zostaje okradziony i pobity przez miejscowych bandytów. W wyniku tego wydarzenia traci pamięć i przez dwanaście lat włóczy się po świecie, poszukując pracy i swojego miejsca na świecie. Ponieważ brak dokumentów co chwila daje mu się we znaki, podstępem kradnie z kancelarii posterunku policji dokumenty na nazwisko Antoni Kosiba. Pod tym nazwiskiem trafia do miasteczka Radoliszki, gdzie zaczyna pracę w młynie Prokopa Mielnika. Gdy odkrywa, że jego syn Wasyl nie może chodzić wskutek wypadku, przypomina sobie swoje talenty i dokonuje skutecznej operacji chłopaka. Zyskuje sobie w ten sposób sławę w całej okolicy jako znachor. Budzi tym wściekłość i nienawiść miejscowego lekarza, doktora Pawlckiego, zazdroszczącego mu sławy i skuteczności. Pewnego dnia Kosiba poznaje młodą sprzedawczynię w sklepie, Marysię. Dziewczyna bardzo mu kogoś przypomina. Gdy pokochała ona z wzajemnością młodego dziedzica, Leszka Czyńskiego, miłość ta budzi niechęć miejscowych. Zawistny Zenek Wojdyłło robi plotki na temat Leszka i Marysi, za co zostaje pobity przez przyjaciela Marysi, pana Sobka. Z kolei Leszek sprawia, że Zenek traci pracę i zostaje wyrzucony z domu przez ojca. Zawistny chłopak powoduje wypadek, któremu ulegają Leszek i Marysia niedługo po swoich potajemnych zaręczynach. Na szczęście biorą go wyrzuty sumienia i sprowadza pomoc. Ranni zostają zabrani do Kosiby. Ten leczy złamaną rękę chłopaka, ale nie może sam uleczyć ciężko zranionej głowy Marysi. Prosi o pomoc Pawlickiego, który jednak odmawia pomocy, stwierdziwszy, że tu i cud nie pomoże. Kosiba kradnie mu narzędzia chirurgiczne i leczy z ich pomocą Marysię. Udaje mu się przeprowadzić skutecznie trepanację czaszki, ale wskutek oskarżeń Pawlickiego zostaje aresztowany i postawiony przez sądem za kradzież oraz nielegalną operację. Zostaje skazany na trzy lata. Marysia jest załamana i obwinia się o to. Leszek wraca zza granicy, gdzie przebywał na rehabilitacji i odkrywszy, że jego ukochana żyje (wcześniej matka, nie popierająca jego związku okłamała go, mówiąc mu, że dziewczyna zmarła), znajduje ją i zaręczają się oficjalnie. Wierny przyjaciel Leszka, młody adwokat Witold Korczyński, przyjeżdża bronić podczas apelacji Kosiby. Sprowadza on też doktor Jerzego Dobranieckiego, aby zbadał on pacjentów Kosiby i potwierdził, jak dobry to lekarz. Podczas procesu Dobraniecki rozpoznaje w Kosibie zaginionego Rafała Wilczura, ale początkowo milczy, niepewny tego, co ma zrobić. Proces kończy się ułaskawieniem dla znachora. Gdy ten wybiera się niedługo potem, z Leszkiem i Marysią na grób matki Marysi, doznaje szoku widząc nazwisko wypisane na grobie i odzyskuje pamięć. Jego tożsamość potwierdza obecny na cmentarzu profesor Dobraniecki, który postanowił już dłużej nie milczeć.

Powieść doczekała się dwóch ekranizacji. Pierwszej z 1937 roku z Kazimierzem Junoszą-Stępowskim w roli głównej i drugiej z 1981 roku z Jerzym Binczyckim w roli głównej. Ta druga do dziś cieszy się olbrzymią popularnością u polskich widzów i jest puszczana w dużą część polskich świąt.

ZORINA13

Ania Dymna jako Marysia jest zjawiskowa w tym filmie ,oczu nie można od niej oderwać.

Kronikarz56

Oj tak, przyznaję się do tego uczciwie. To szczera prawda. Sam byłem w niej swego czasu naprawdę nieźle zakochany i marzyłem o takiej dziewczynie.

ZORINA13

Pawełek z Klanu młodziutki tam i śliczny jak marzenie.

Kronikarz56

Oj tak, prawdziwy amant polskiego kina. Można się w nim zakochać, będąc dziewczyną z naprawdę dobrym gustem. Przy okazji podoba mi się jego kreacja w tym filmie. Doskonale łączy w sobie zadziorny charakter, upór i determinację w dążeniu do celu, a także bycie prawdziwie zakochanym młodym mężczyzną.

ZORINA13

Aktorzy byli dobrani idealnie.

Kronikarz56

To prawda. Aktorzy doskonale dobrani. Wielka szkoda, że nie zekranizowali szybko drugiej części z dokładnie tą samą obsadą.

ZORINA13

Andrzej Kopiczyński i młody Artur Barciś.

Kronikarz56

Film jest genialny i posiada naprawdę doskonałą obsadę filmową, która jest jego wielkim atutem.

To co? Jesteś gotowa na opowieść o kolejnej powieści Dołęgi-Mostowicza?

ZORINA13

Tak ,bardzo proszę opowiedzieć.